Είναι το χτύπημα «Πανένκα» για τα πέναλτι ότι το AZAX ή η Coca Cola;
Ήταν η βραδιά της 20ης Ιουνίου του 1976, στο Βελιγράδι όταν ο Αντόνιν Πανένκα θα άφηνε για πάντα το στίγμα του στο παγκόσμιο ποδόσφαιρο, σκοράροντας από την λευκή βούλα του πέναλτι με τον πιο πονηρό και ιδιαίτερο τρόπο από καταβολής της μπάλας...
Mπορεί να μην ξέρουν οι περισσότεροι πως η (ενωμένη τότε ακόμα) Τσεχοσλοβακία με αυτή τη στιγμή έμπνευσης κατέκτησε το Ευρωπαϊκό τρόπαιο, αυτό που σήμερα αποκαλούμε Euro... μάλιστα σίγουρα δεν ξέρουν πλην των μυημένων πολλοί πως αυτή είναι και η μόνη βραδιά που οι Γερμανοί ηττήθηκαν στην απόλυτη σπεσιαλιτέ τους, τη διαδικασία των πέναλτι! Αυτό όμως που κάνει το γεγονός μοναδικό είναι πως όσοι έχουν παρακολουθήσει έστω και μισό ημίχρονο κάποιου αγώνα γνωρίζουν τι πάει να πει «χτύπημα αλά Πανένκα».
Το μιμήθηκαν πολλοί, από μικρά παιδιά σε αλάνες μέχρι ποδοσφαιριστές τεράστιων συμβολαίων... μόνο πως αυτό όλοι το έκαναν μετά, όλοι το έκαναν «αλά Πανένκα» και μοιάζει σαν ένα άτυπο copyright. Μάλιστα αν το καλοσκεφτούμε την τάση σε όλα τα πράγματα την δίνει ο απλός λαός αυθόρμητα και όχι τυπικά χαρτιά κατοχύρωσης δικαιωμάτων από αυτά που λατρεύουν οι δικηγόροι και οι συμβολαιογράφοι ωστόσο σαν τη συλλογική μνήμη του θυμόσοφος λαού δεν υπάρχει τίποτα!
Κανένα συμβόλαιο και καμία συμφωνία δεν μας έκανε από την μέρα που γεννηθήκαμε να λέμε Βετέξ αυτό το (κίτρινο συνήθως) σφουγγαράκι που «σφήνωνε» η μητέρα μας στην βρύση του νεροχύτη. Έτσι το μάθαμε, έτσι το αγαπάμε και έτσι θα το περάσουμε στις επόμενες γενιές με τη σειρά μας .Βετέξ ήταν προφανώς η μάρκα και το -εξ στο τέλος μαρτυράει πως έκανε την εμφάνιση του στην αγορά στα 80s που όλα είχαν το -εξ στο τέλος όπως τα σπορτέξ στα αθλητικά παπούτσια.
¶λλο παράδειγμα και πιο τρανταχτό είναι η coca cola. Το δημοφιλέστερο όλων των ανθρακούχων έχει από τη μέρα της δημιουργίας του το όνομα της εταιρίας. Η αλήθεια είναι πως όλοι μας έχουμε κάνει τον διάλογο συνήθως στις ταβέρνες:
-΄΄Θα ήθελα μια Coca cola΄΄
-΅ΆPepsi έχω ΄΄
-«Coca Cola να΄ναι και ότι να΄ναι»
Το μάρκετινγκ της πολυεθνικής ήταν τόσο έξυπνο που αναγκάζει τον μεγάλο ανταγωνιστή να λέει το όνομά της σχεδόν όποτε την αναφέρει. Όπως Azax θα λέμε για πάντα το καθαριστικό τζαμιών ακόμα και αν είναι τυπωμένο πάνω το όνομα της εταιρείας που χρησιμοποιούμε ενώ το κρατάμε στο χέρι μας. Είναι κορίτσια για να αντιληφθείτε τη δυναμική της λέξης «Πανένκα» στο πέναλτι, κάτι σαν την πρώην του δικού σας.... που πάντα θα είναι «η κοντή», ανεξαρτήτως ύψους.
Φυσικά εκτός από τα αντικείμενα, υπάρχουν και άνθρωποι που έχουν χαρίσει το όνομα τους σε κάποιες ιδιότητες. Έχεις αναφέρει σίγουρα την Μπέσυ Αργυράκη ως βαρόμετρο... ψευδίσματος για να περιγράψεις το μέγεθος της γλυκιάς ατέλειας του κοριτσιού που σε ενδιαφέρει. Εσείς αγαπητέ αναγνώστη, δεν έχετε σε αντροπαρέα παρομοιάσει τα οποιαδήποτε υπέροχα οπίσθια αντικρίσατε στο δρόμο με αυτά της Μάγκυς Χαραλαμπίδου; Και δεν νοείται να μην έχεις χρησιμοποιήσει τον ¶δωνι Γεωργιάδη για μονάδα μέτρησης, θέλοντας να υπερβάλεις φυσικά, περιγράφοντας τις φωνές του γείτονα που σε ξύπνησε νωρίς την Κυριακή.
Υπερβάλλεις γιατί οπίσθια σαν της Μάγκυ δεν θα ξαναβγούν από κανένα γυμναστήριο και γυναίκα με το ψεύδισμα της Μπέσυ δεν θα ξανακάνει καριέρα όπως άλλωστε καμία δεν είναι Μενεγάκη από τις παρουσιάστριες πρωινάδικων (που ναι εννοείται λέγονται πρωινός καφές όλες οι αντίστοιχες εκπομπές στο μυαλό σας). Και βέβαια σε καθαρά αθλητικό παραλληλισμό το σπάσιμο της μέσης στον αέρα στο μπάσκετ πάντα θα είναι κίνηση Γκάλη μπροστά στα Σοβιετικά βουνά στο Ευρωμπάσκετ του 1987... ακόμα και αν ήσουν αγέννητος ξέρεις ακριβώς για ποια φάση συζητάει η παρέα....
Έτσι και την «αλητεία» Πανένκα να σκάψει τη μπάλα πάνω από έναν από τους μεγαλύτερους γκολκίπερ που βγήκαν ποτέ του Γερμανού Μάγερ σε μια στιγμή που η μπάλα ζύγιζε 100 κιλά δεν θα την ξεπεράσει κανένας. Για αυτό όταν όλα τα μάτια είναι πάνω σου αυτοσχεδίασε. Και να θυμάσαι πως το πρωτότυπο πολλοί αγάπησαν, την αντιγραφή ουδείς....
Γεωργία Τζαγκαράκη
