«Πραγματικά, ένα ματς ζωής και θανάτου»!
Όπως γράφει ο Χρήστος Σωτηρακόπουλος, ο πρόσφατος θάνατος του επί σειρά ετών ηγετικού στελέχους του IRA, Μάρτιν Μαγκίνες και μετέπειτα πολιτικού και υπουργού, υπενθύμισε σε όλους μία σχεδόν ξεχασμένη ιστορία ενός ποδοσφαιρικού παιχνιδιού που πραγματικά διεξήχθη κάτω από τη σκιά της βίας και ήταν βουτηγμένο στο αίμα!
Έχουμε συνηθίσει, είναι αλήθεια, στις ατάκες αμηχανίας που αποτελούν κλισέ της αθλητικής δημοσιογραφίας διαβάζοντας συχνά πυκνά για «μάχες σώμα με σώμα» για «παιχνίδια χωρίς αύριο» και για «ματς ζωής ή θανάτου» που προκαλούν πολλές φορές γέλιο και άλλες θυμό επειδή φυσικά οποιοδήποτε αθλητικό γεγονός επ’ουδενί μπορεί να δικαιολογήσει τέτοιες υπερβολές.
Ο Μαγκίνες θα μείνει στην ιστορία ως ένας από τους βασικούς συντελεστές της συντάξεως της Συμφωνίας της Μεγάλης Παρασκευής, που ουσιαστικά υπήρξε η κατακλείδα της ειρηνευτικής διαδικασίας στη Βόρεια Ιρλανδία το 1998 ανοίγοντας το δρόμο για τη συνύπαρξη καθολικών και προτεσταντών!
Από μαχητικό στέλεχος και ηγετική φυσιογνωμία του IRA, που φυλακίστηκε το 1973 και πρωτοστάτησε οργανώνοντας δεκάδες επιθέσεις κατά των Βρετανών μετεξελίχτηκε σε πολιτικό μέχρι και την παραίτησή του το 2013. Η χειραψία του με τη Βασίλισσα Ελισάβετ το 2012, άφησε πολλούς άφωνους και επιβεβαίωνε πως το παρελθόν είχε μείνει πίσω οριστικά! Βλέπετε ο Μαγκίνες ουσιαστικά ήταν ο άνθρωπος πίσω από τη δολοφονία του Λόρδου Μάουντμπάντεν το 1979, ανηψιού του Φίλιππου, συζύγου της βασίλισσας! Μία ιστορία που το καλοκαίρι του 1979, επηρ’εασε πέραν των πολιτικών εξελίξεων στη Βρετανία και την Ιρλανδία και τον τρόπο που η ΟΥΕΦΑ θα αντιμετώπιζε πια τα πράγματα από εκείνη τη στιγμή και μετά!
Τον Αύγουστο εκείνης της σεζόν 1979-80, οι ομάδες που είχαν δικαίωμα να πάρουν μέρος στο Κύπελλο Πρωταθλητριών Ευρώπης ήταν 33. Ανατρέχοντας στην ιστορία και σε διάφορες πηγές για το πρόσφατο βιβλίο μου «Ταξίδι Στα Αστέρια» (ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΤΟΠΟΣ) βρήκα αυτή την πολύ ενδιαφέρουσα ιστορία στην οποία ο Μαγκίνες και ο IRA είχαν ενεργό συμμετοχή!
Χρειαζόταν ένας προκριματικός γύρος και η ΟΥΕΦΑ έκανε μία κλήρωση για να παίξουν δύο πρωταθλητές, νωρίτερα από τους άλλους. Σε μία αίθουσα του Hilton στη Γενεύη έγινε μία τυπική διαδικασία, παρόντων 15 ανθρώπων όλων κι όλων και μόλις βγήκε το ζευγάρι όλοι μαγκώθηκαν: η πρωταθλήτρια από τη Δημοκρατία της Ιρλανδίας Ντάνταλκ θα βρισκόταν απέναντι στην ομόλογο της από τη Βόρεια πλευρά του νησιού Λίνφιλντ. Μόλις μία φορά στο παρελθόν, το 1970 είχαν αναμετρηθεί αντίπαλοι από τις δύο Ιρλανδίες και η εμπειρία ήταν δραματική! Ωστόσο αυτό που λειτούργησε ως σπίθα σε μπαρουταποθήκη λίγα 24ωρα πριν την πρώτη αναμέτρηση στο «Οριελ Παρκ» στο Ντάνταλκ ήταν η δολοφονία του Λόρδου Μάουντμπάντεν.
Ο Άγγλος ευγενής βρισκόταν σε μία λίμνη στο Σλίγκο της Ιρλανδίας, για ψάρεμα, όταν η βάρκα του τινάχτηκε στον αέρα από βόμβα του IRA. Λίγες ώρες αργότερα 18 Βρετανοί στρατιώτες έπεσαν νεκροί όταν δέχτηκαν επίθεση στα σύνορα των δύο χωρών, στο Γουόρενπόιντ. Η κατάσταση ήταν τεταμένη. Ο αμυντικός της Ντάνταλκ Ντέρμοτ Κίλι έμεινε στην ιστορία μιλώντας για ένα ποδοσφαιρικό ματς που «θα ήταν πραγματικά ζωής και θανάτου»!
Όπως γράφει στο βιβλίο του An amber glow ο Πίτερ Αλεν : «Η συνάντηση εξελίχτηκε σε μία μάχη εντός και εκτός αγωνιστικού χώρου με σκηνές που θύμιζαν τη Ματωμένη Κυριακή του 1972. Αυτό δεν ήταν ένα ποδοσφαιρικό ματς αλλά η Κόλαση του Δάντη μεταφερόμενη σε ιρλανδικό τοπίο!» Περισσότεροι από 30 αστυνομικοί και 70 θεατές τραυματίστηκαν με το παιχνίδι να λήγει τελικά, μετά από πολλές διακοπές 1-1. Η ρεβάνς πως μπορούσε να διεξαχθεί στο Μπέλφαστ; Ο αγώνας με απόφαση της εκτελεστικής επιτροπής της ευρωπαικής ομοσπονδίας μεταφέρθηκε στο Χάαρλεμ της Ολλανδίας, έγινε με μόλις 1000 οπαδούς στην εξέδρα και τελείωσε με καθαρή νίκη των φιλοξενούμενων της Ντάνταλκ με 2-0.
Η ιρλανδική ομάδα πέρασε και τον επόμενο γύρο αποκλείοντας τη Χιμπέρνιαν Μάλτας, πριν τελικά βγει έξω από τη Σέλτικ χάνοντας δύσκολα 3-2 στη Γλασκώβη και μένοντας στο 0-0 στη ρεβάνς αν και είχε πολλές ευκαιρίες! Εκείνη που έμαθε πολλά πάντως ήταν η (αφελής) ΟΥΕΦΑ που από τότε για να αποφύγει παρόμοιες δυσάρεστες καταστάσεις άρχισε να χρησιμοποιεί δικλείδες πριν τις κληρώσεις!
Ο Μάρτιν Μαγκίνες πέθανε σε ηλικία 66 ετών και στη Βρετανία οι γνώμες διίστανται για το αν ήταν πραγματικά ήρωας (βοηθώντας στις ειρηνευτικές διαδικασίες και συζητήσεις) ή ένας στυγνός δολοφόνος που τα χέρια του βάφτηκαν με αίμα πολλές φορές πριν την μεταστροφή του. Είτε έτσι είτε αλλιώς ήταν μία εμβληματική φυσιογνωμία που επηρέασε – άθελα του- τις μελλοντικές εξελίξεις και στο ποδόσφαιρο!
