Μπιλ Σάνκλι: He made people happy...

Πάνε σχεδόν  τέσσερις δεκαετίες από τότε, στις 29 Σεπτεμβρίου του 1981, που άφησε την τελευταία του πνοή ο Μπιλ Σάνκλι και η περιβόητη ρήση του «το ποδόσφαιρο δεν είναι ζήτημα ζωής ή θανάτου, αλλά κάτι πολύ πιο σοβαρό» έχει χρησιμοποιηθεί χιλιάδες φορές. Και φυσικά αποτελεί διαχρονικά το μόνο οφσάιντ που άφησε πίσω του αφού το ποδόσφαιρο δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένα παιχνίδι. Γράφει ο Χρήστος Σωτηρακόπουλος



Μπιλ Σάνκλι: He made people happy...

Ο Μπιλ Σάνκλι δεν ήταν απλώς αυτός που «έκανε τους ανθρώπους ευτυχισμένους» όπως γράφει έξω από το Άνφιλντ, ούτε απλά ήταν σημαντικός επειδή μετέτρεψε μια μέτρια ομάδα σε απόλυτη πρωταγωνίστρια. Ήταν ένας εξωστρεφής άνθρωπος, αληθινός σταρ σε μία εποχή που μόνο οι ποδοσφαιριστές διεκδικούσαν τέτοιο ρόλο. Είχε μεσαία  επιστημονική μόρφωση, αλλά είχε το διδακτορικό στο...πανεπιστήμιο της ζωής! Ρητορικός, οραματιστής και επικοινωνιακός  μπορούσε να γίνει ακόμη και πρωθυπουργός, όπως έγραψε κάποτε στους TIMES ο Χιου Μακιλβάνι. Κλασσικός Σκωτσέζος, έκανε χιούμορ με τα πάντα: «Αν ένα ταξί στο οποίο επιβαίνω πέσει στο γκρεμό ελπίζω να προλάβει να σταματήσει το ταξίμετρο ο οδηγός ώστε αν ζήσω να μην πληρώσω πολλά!». Οι δεκάδες ατάκες του έμειναν χαρακτηριστικές, αλλά επαναλαμβάνω αυτή για την ζωή και τον θάνατο δημιούργησε αντιγνωμίες.

Σε ένα εκπληκτικό βιβλίο του συγγραφέα και δημοσιογράφου Τζον Κιθ, το «Shanks for the memories» αναφέρεται η ιστορία πως ο Σάνκλι, σε μία σύναξη ένα βράδυ όταν πια είχε σταματήσει από την Λίβερπουλ, επιχείρησε να εξηγήσει το σκεπτικό πίσω από την ρήση. «Ήθελα τότε να κάνω τους παίκτες να αντιληφθούν πως η ζωή τους έχει προικίσει με το ταλέντο να βγάζουν λεφτά παίζοντας. Αυτό το παιχνίδι λοιπόν δεν είναι για ...πλάκα αλλά κάτι πολύ σοβαρό». Μπορεί να ήταν και έτσι, αλλά επειδή πολλοί το χρησιμοποίησαν στο μέλλον εξαντλώντας το νόημα, φυσικά και αυτό δεν ισχύει. Για να πει κάποιος σε αυτούς που έζησαν την αληθινή φρίκη ενός πολέμου, πως μία νίκη ή μία ήττα σε ένα ποδοσφαιρικό ματς μετρά πιο πολύ, είναι άκρως ουτοπικό! 

Ο Σάνκλι όμως θα ήταν άδικο να ανακαλείται στη μνήμη μόνο για αυτό το ρητό. Εκείνο που αληθινά τον ξεχώρισε ήταν η ικανότητα του να μεταβάλλει σε αστέρια, τις μετριότητες. Ο Κέβιν Κίγκαν αποτελεί την κορυφαία του ανακάλυψη. Ένας απλώς γρήγορος παίκτης στη Σκάνθορπ που τον πήρε και τον έβαλε αμέσως βασικό στη Λίβερπουλ! Δουλεύοντας δίπλα στον Σάνκλι, ξεπέρασε δεκάδες φορές τον εαυτό του και έφτασε να αναδειχτεί δύο φορές νικητής της Χρυσής Μπάλας. Ο Έμλιν Χιουζ ήταν ένα πολλά υποσχόμενο μπακ στην Μπλάκπουλ και ο διορατικός Σκωτσέζος τον μετέβαλε σε έναν από τους κορυφαίους κεντρικούς αμυντικούς την ιστορίας. Ενα άγνωστο παιδί από την Ιρλανδία με κατάχρηση στην ντρίμπλα, ο Στιβ Χάιγουει μεταβλήθηκε σε εξτρέμ υψηλότατου επιπέδου που δεν ήξερες ποιο είναι το καλό του πόδι. Όταν τον μάρκαραν οι αμυντικοί, δεν ήξεραν από που θα τους ξεφύγει, με αποτέλεσμα να «πετροβολούν τον άνεμο», όπως έγραψε πολύ πετυχημένα ο Μπράιαν Γκλάνβιλ.

Ένα άλλο που τον διαφοροποιούσε ήταν πως στο πούλμαν της ομάδας, στα εκτός έδρας ματς είχε επιβάλλει να διαβάζουν οι παίκτες και απαγόρευε τα χαρτιά! Όποιοι ήταν στο πανεπιστήμιο (Χάιγουει, Χολ, Έβανς, Λόουλερ) τους ενθάρρυνε να συνεχίζουν τις σπουδές. Καθιέρωσε πρώτος την ομαδική επίσκεψη σε νοσοκομεία και ορφανοτροφεία, «για να βλέπουν οι παίκτες πόσο τυχεροί είναι στην ζωή τους».

Ήταν άκρως δημοσιογραφικός ζητώντας πάντα από την διοίκηση να ακολουθούν οι ρεπόρτερ την ομάδα στα ταξίδια του εξωτερικού. «Αν ο δημοσιογράφος έχει πρωτογενές υλικό δεν θα ψάξει να το βρει στα σκουπίδια, με ό,τι νόημα υπάρχει σε αυτό» έλεγε. Κάποιος να το εξηγήσει στους Έλληνες παράγοντες, αν γίνεται!

Ο Σάνκλι πήρε τίτλους και έβαλε μία παρηκμασμένη Λίβερπουλ,  που τη βρήκε στη Β’ κατηγορία το 1959, στον χάρτη μέσα σε λιγότερο από 5 χρόνια και την άφησε, ύστερα από δεκαπέντε σεζόν πλήρως αναμορφωμένη το 1974. Οι διάδοχοι του (κυρίως ο Μπομπ Πέισλι) πήραν ακόμη περισσότερα, γιατί είχε  ανοίξει τον δρόμο, προλαβαίνοντας να δημιουργήσει λεωφόρους.Ο Σάνκλι έλεγε πως η Λίβερπουλ όφειλε να παίζει καλά, να διεκδικεί ευρωπαϊκούς τίτλους αλλά πάνω από όλα να προσπαθεί να πάρει το πρωτάθλημα. Γιατί «αυτό είναι το ψωμοτύρι τα υπόλοιπα  είναι  ωραία αλλά όχι απαραίτητα». Ο Σάνκλι έλεγε επίσης για τον κόσμο πως αν δε μας υποστηρίζετε όταν χάνουμε δεν θέλουμε να είστε μαζί μας και να πανηγυρίζετε όταν κερδίζουμε. Τεράστια τροφή για σκέψη...

Επί των ημερών του οι κόκκινοι είχαν  καταφέρει να συνδυάσουν  για πρώτη φορά, το πρωτάθλημα Αγγλίας και έναν ευρωπαϊκό τίτλο το κύπελλο UEFA το 1972 – 73. Επίσης στα χέρια του ο σύλλογος κατέκτησε για πρώτη φορά το FA cup το 1965 και το επανέλαβε το 1974 λίγες εβδομάδες πριν ξαφνιάσει το σύμπαν με την παραίτηση του. 

Οι λέξεις που ήταν χαραγμένες στην προτομή του, στην είσοδο του «Άνφιλντ» πριν την ανακατασκευή έγραφαν αυτό το «He made people happy» που είναι οξύμωρο για κάποιον ο οποίος δήλωνε  πως το ποδόσφαιρο είναι πιο σημαντικό από την ζωή ή τον θάνατο. Ταυτόχρονα είναι πολύ  ποιητικό.... μέσα στην παράνοια των αρρωστημένων μυαλών του σήμερα  δυστυχώς αυτή η άτυχη ατάκα αποτελεί ένα κακό άλλοθι.